رنگ دادن فرش ماشینی یا دستباف یکی از مشکلات متداولی است که اغلب افراد با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. بنا به‌برخی دلایل مثل شستشوی با آب داغ، استفاده از مواد شوینده خیلی قوی، خرید فرش با الیاف بی‌کیفیت، آویز‌کردن فرش به‌شکل نامناسب یا شستشوی غیر اصولی امکان بروز این مشکل وجود دارد. با شناخت علت رنگ دادن فرش ماشینی و دستباف، حالا باید به‌دنبال راهکاری مناسب جهت رفع این مشکل باشید.
رنگ دادن فرش فقط مخصوص قالی ماشینی نیست و گاهی قالی‌های دستباف هم به این مشکل گرفتار می‌شوند؛ همچنین این مشکل فقط در محصولات یک برند یا تولیدکننده به‌وجود نمی‌آید و دامن‌گیر بسیاری از تولیدکنندگان می‌شود.
ما در این مقاله می‌خواهیم درباره علت رنگ دادن فرش ماشینی و نکات مربوط به آن صحبت کنیم.
علت رنگ دادن فرش ماشینی چیست؟
از مهمترین دلایل رنگ دادن فرش عبارتند از:
پهن‌کردن قالی زیر نور مستقیم خورشید
پهن‌کردن قالی زیر نور مستقیم خورشید یکی از دلایل رنگ دادن فرش است. این کار باعث می‌شود تا اشعه‌های ماوراء بنفش به‌مرور رنگ قالی را از بین ببرند و روی حالت ظاهری آن تأثیر منفی بگذارند؛ بنابراین باید حتماً فرش را در جای مناسبی پهن کنید.
آسیب و ضربه‌زدن به قالی در حین شستشو
رنگ دادن فرش بعد از شستن یکی از مشکلات متداولی است که به‌دلیل شستشوی نامناسب به‌وجود می‌آید.
اگر به‌طور مداوم در حین شستشو به قالی ضربه بزنید یا از اشیاء و ابزار نامناسبی برای تمیزکاری آن استفاده کنید، باید منتظر مشکلاتی مثل رنگ پس دادن باشید.
زمانی که به تار‌های فرش آسیب می‌رسد، رنگ از آنها خارج می‌شود؛ در نتیجه با این مشکل مواجه می‌شوید.
شستشوی مناسب نیازمند دانش و تجربه است. از آنجا که اغلب ما از این دانش و تجربه بی‌بهره‌ایم، توصیه می‌کنیم که برای شستشوی اصولی به‌سراغ مراکز قالیشویی بروید.
این مراکز با استفاده نیروی متخصص و با به کارگیری تجهیزات حرفه‌ای و مواد شستشوی باکیفیت قالی‌ها را به‌شکل مناسبی می‌شویند و درب منزل تحویل می‌دهند.
استفاده از آب داغ برای شستشو
زمانی که از آب با دمای بالا برای شستن قالی استفاده می‌کنید، باید منتظر بروز مشکلاتی از جمله رنگ دادن باشید. برخی افراد به‌دلیل باور‌های نادرست می‌پندارند در صورت افزایش دمای آب آلودگی‌ها زودتر از بین می‌روند و فرش بهتر شسته می‌شود.
این تصور کاملاً اشتباه است! الیاف قالی‌ها مقاومت بالایی در برابر آب داغ ندارند و قالی‌ها به‌نحوی بافته نشده‌اند که آب با دمای بسیار بالا را تحمل کنند.
فرش‌های دستباف معمولاً بیشتر در برابر آب داغ واکنش نشان می‌دهند و آسیب می‌بینند. اگر می‌خواهید سلامت قالی خود را در زمان شستشو حفظ کنید، پیشنهاد می‌دهیم که از آب ولرم استفاده کنید. آب ولرم قدرت بالایی در پاک‌کنندگی دارد و می‌تواند انواع آلودگی‌ها را بدون هیچ مشکلی از بین ببرد.
استفاده از مواد شوینده قوی برای شستشو
بیشتر مردم برای شستشوی فرش ماشینی یا دستباف از مواد شوینده بسیار قوی استفاده می‌کنند، فارغ از اینکه بدانند این مواد چقدر برای قالی آسیب‌زننده هستند. اگر می‌خواهید کیفیت فرش را حفظ کنید و جلوی رنگ دادن آن را بگیرید، حتماً قبل از خرید درباره قدرت مواد شوینده مورد نظر اطلاعات کافی به دست آورید.
همچنین پیشنهاد می‌دهیم که قبل از استفاده از ماده شوینده برای تمام فرش، مقداری از آن را در قسمت ناپیدایی بریزید. حالا منتظر بمانید. اگر قالی دچار مشکلاتی مثل رنگ‌پریدگی یا رنگ پس‌دادن شد، یعنی ماده شوینده گزینه مناسبی نیست و باید از شوینده جدیدی به‌جای آن استفاده کنید.
در مواد شوینده قوی آنزیم‌های بسیار پرقدرتی استفاده می‌شوند که الیاف قالی‌ها مقاومتی در برابر آنها ندارند. این آنزیم‌ها به‌شکل مستقیم روی رنگدانه‌های الیاف تار و پود قالی تأثیر می‌گذارند، تا حدی که باعث از بین رفتن کامل رنگ می‌شوند.
اگر می‌خواهید فرش را در خانه بشویید، پیشنهاد می‌دهیم که از شامپوفرش‌های با کیفیت و استاندارد استفاده کنید. شامپوفرش‌ها معمولاً با فرمولاسیون متناسب با انواع الیاف قالی‌ها تولید شده‌اند، بنابراین کمترین میزان آسیب‌رسانی را به قالی دارند.
بی‌کیفیت‌بودن الیاف قالی
گاهی هیچ مشکلی از طرف شما نیست و تمام نکات مربوط به شستشو را به‌طور کامل رعایت می‌کنید؛ اما الیاف قالی بی‌کیفیت است و همین باعث رنگ پس دادن آن می‌شود. در این زمان متاسفانه هیچ کاری از دست شما بر نمی‌آید و باید به فکر دریافت خدمات از قالیشویی‌ها یا خرید فرش جدید باشید.
برای جلوگیری از بروز این اتفاق توصیه می‌کنیم که قالی را حتماً از بافندگان یا تولیدکنندگان حرفه‌ای و معتبر خریداری کنید. این افراد به‌دلیل اعتباری که در بازار دارند و همچنین برای حفظ مشتری‌ها سعی می‌کنند تا از بهترین مواد و الیاف برای بافتن فرش‌ها استفاده کنند؛ بنابراین امکان بروز مشکلاتی از جمله رنگ پس دادن در قالی‌های آنها به حداقل می‌رسد.
متأسفانه برخی از افراد سودجو به‌دلیل کاهش هزینه‌های تولید از الیاف بی‌کیفیت برای محصولات خود استفاده می‌کنند. این موضوع شاید در نگاه اول جلب توجه نکند و ظاهر فرش کاملاً مناسب باشد، اما بعد از مدتی استفاده متوجه ایرادات می‌شوید.
قبل از خرید برای اینکه مطمئن شوید قالی رنگ پس می‌دهد یا نه، یک دستمال سفید مرطوب را روی آن پهن کنید و مدتی منتظر بمانید. حالا اگر دستمال رنگ گرفت، یعنی اینکه قالی گزینه مناسبی برای خرید نیست.
یکی از راه‌های دیگر برای بررسی کیفیت الیاف قالی‌ها استفاده از اسفنج مرطوب است. کافیست یک اسفنج مرطوب را روی قالی بکشید و چند دقیقه منتظر بمانید. حالا اگر قالی دچار رنگ‌پریدگی یا مشکلات مشابه شد، یعنی اینکه از الیاف بی‌کیفیت جهت تولید آن استفاده کرده‌اند.
آویز کردن فرش‌ها به‌شکل نادرست
علت رنگ دادن فرش ماشینی و دستباف را می‌توان در آویز کردن نادرست آنها بررسی کرد. زمانی که فرش‌های خیس و شسته‌شده را روی هم پهن می‌کنید، وزن فرش‌های بالایی به فرش‌های پایین منتقل می‌شود و آنها فشار زیادی را تحمل می‌کنند. همین مسئله باعث می‌شود تا رنگ پس دهند و آسیب‌های جدی ببینند.
شما باید فرش‌ها را در سطوح کاملاً صاف قرار دهید تا بر اثر تابش نور خورشید خشک شوند. پیشنهاد می‌دهیم که در روز‌های به شدت آفتابی این کار را انجام ندهید، چون نور خورشید آسیب‌زا است.
به هیچ عنوان فرش را روی طناب با سطوح مشابه پهن نکنید! چون این کار باعث عبور مداوم آب از بخش‌های میانی به کناره‌های قالی می‌شود و مشکلاتی مثل رنگ پس دادن را به‌وجود می‌آورد.
نحوه جلوگیری از رنگ دادن فرش ماشینی
با آگاهی از علت رنگ دادن فرش ماشینی، حالا باید به‌دنبال راهکاری مناسب جهت جلوگیری از بروز این مشکل باشید. توصیه ما به استفاده از این ایده‌ها برای شستشوی قالی است:
- اولین ایده مراجعه به یک مرکز قالیشویی حرفه‌ای است. قالیشویی‌های معتبر معمولاً از تجهیزات مناسبی استفاده می‌کنند و شوینده‌های خوبی هم دارند. در این مراکز افراد حرفه‌ای مشغول به کار هستند، بنابراین متناسب با الیاف هر قالی آنها را می‌شویند. این مراکز تمام اصول شستشوی مناسب را رعایت می‌کنند تا مبادا مشکلی برای فرش به‌وجود بیاید.
- توصیه می‌کنیم بعد از شستن فرش بلافاصله آن را در معرض نور خورشید پهن نکنید. شما باید بگذارید که ابتدا آب قالی کشیده شود؛ حالا نوبت خشک‌کردن آن با استفاده از نور خورشید است.
- از همان اول از کیفیت الیاف قالی خریداری‌شده مطمئن شوید تا جلوی بروز مشکلات احتمالی از بابت رنگ دادن قالی را بگیرید. زمانی که الیاف باکیفیت باشد، قالی حتی در برابر شوینده‌های نامناسب یا استفاده از روش‌های نامناسب شستشو از خود مقاومت نشان می‌دهد.
- به هیچ عنوان روی قالی مواد اسیدی و قلیایی نریزید. این مواد به ساختار الیاف نفوذ می‌کنند و روی رنگ‌دانه تار و پود فرش تأثیر منفی می‌گذارند.
- معمولاً در قسمت‌هایی که رفت‌و‌آمد زیاد است، مشکلاتی مانند ساییدگی الیاف و رنگ‌پریدگی به‌وجود می‌آید. شما می‌توانید از همان ابتدا در این نواحی از زیرانداز یا پادری استفاده کنید تا جلوی بروز مشکلاتی از این دست را بگیرید.
- استفاده از مواد شوینده ملایم به‌خصوص شامپوفرش‌ها اهمیت زیادی دارد. شما باید مواد شوینده‌ای متناسب با نوع الیاف قالی خود بخرید. برای این کار به سراغ مراکز عرضه و پخش این محصولات بروید و نوع الیاف قالی خود را با آنها در میان بگذارید. حالا کارشناس‌های فروش بهترین و مناسب‌ترین شوینده را به شما می‌دهند.
نحوه ترمیم فرش رنگ پریده
ترمیم فرش رنگ پریده کاری تخصصی است و معمولاً از عهده افراد معمولی بر نمی‌آید. اگر به هر دلیلی علت رنگ دادن فرش ماشینی را متوجه نشدید و این اتفاق افتاد، توصیه می‌کنیم که از مراکز قالیشویی حرفه‌ای بخواهید که مشکل را برایتان برطرف کنند. آنها با استفاده از تجهیزات و مواد مناسب تمام تلاش خود را خواهند کرد تا مشکل رنگ‌پریدگی را برطرف کنند.
البته اگر رنگ‌پریدگی بیش‌از‌اندازه باشد، راهکار بهتر خرید قالی جدید است. در این صورت نیازی به مراجعه به مراکز قالیشویی نیست. فراموش نکنید که در خرید فرش جدید حتماً نکات مربوط به بررسی کیفیت الیاف را در نظر بگیرید تا مبادا در آینده دوباره به مشکلات مشابه گرفتار شوید.
علت رنگ دادن فرش ماشینی، موضوعی مهم برای جلوگیری از این اتفاق
علت رنگ دادن فرش ماشینی نکته‌ای مهم برای جلوگیری از بروز این اتفاق است. اگر علت رنگ دادن را بشناسید، با جلوگیری از آن می‌توانید رنگ قالی را حفظ کنید. در این زمینه پیشنهاد می‌دهیم که در مرحله اول تمام نکات مراقبتی از قالی را رعایت کنید؛ در مرحله دوم شستشوی اصولی را بیاموزید.
بعد از یادگیری شستشو، خشک‌کردن قالی به‌روش صحیح اهمیت دارد. اگر تمام این نکات را در نظر بگیرید، قالی تا مدت زیاد طول عمر خود را حفظ می‌کند و دچار مشکلاتی مثل رنگ پس دادن نمی‌شود.
