ترکیب فرش و مبل در دکوراسیون منزل از محبوبیت بسیار زیادی برخوردار است و می‌تواند زیبایی و جذابیت ویژه‌ای داشته باشد. در محیط‌هایی که مبلمان به دلیل کمبود فضا و یا نوع دکوراسیون بر روی فرش قرار می‌گیرد ممکن است مشکل کوبیدگی در فرش ایجاد شود. در این حالت و در اثر فشار ناشی از پایه‌های مبل، الیاف فرش تحت فشار قرار گرفته و بعد از مدتی سطح فرش ناهموار می‌شود. در صورتی که به کوبیدگی فرش توجه نشود ممکن است باعث زشت شدن ظاهر فرش و حتی آسیب دیدن آن شود به گونه‌ای که در دراز مدت فرش دچار ساییدگی و فرسودگی می‌شود. در ادامه مطلب به بررسی راه‌های رفع کوبیدگی فرش با پایه مبل در منزل پرداخته خواهد شد.
منظور از کوبیدگی فرش چیست؟
امروزه برای بافت و تولید فرش‌ها از مواد و الیاف مختلفی همچون پشم، نخ، ابریشم، پلاستیک، پلی‌استر و … استفاده می‌شود و هر کدام از این مواد می‌توانند ویژگی‌ها و مشخصات منحصربه‌فردی داشته باشند. هر کدام از مواد گفته شده از مقاومت ویژه‌ای در برابر فشار و سنگینی برخوردار هستند و چنانچه میزان فشار وارد شده به آن‌ها بیش از حد مجاز باشد متراکم شده و سطح فرش را ناهموار می‌کنند. در اصل کوبیدگی فرش به معنی متراکم شدن بافت آن در اثر فشار و سنگینی اجسام است که باعث اختلاف ارتفاع الیاف در بخش‌های مختلف می‌شود.
راهکارهای رفع کوبیدگی فرش با پایه مبل
فرش‌ها از مهم‌ترین اجزا و ارکان دکوراسیون هستند و می‌توانند انواع مختلفی همچون فرش‌های دستباف و ماشینی در رنگ‌ها، طرح‌ها، ابعاد و نقش‌های مختلفی داشته باشند در اصل فرش نگین دکوراسیون داخلی منازل به شمار می‌رود و سایر اجزای دکوراسیون به دور آن‌ها چیده می‌شوند. گاهی ممکن است افراد به دلیل محدودیت و کمبود فضا ناچار به قرار دادن اشیایی مانند مبل، صندلی، تخت و … بر روی لبه‌های فرش شوند و این باعث می‌شود که فرش در بلند مدت دچار کوبیدگی شود. در حقیقت اولین و ساده‌ترین راهکار جلوگیری از کوبیدگی فرش قرار نداد. همچنین زمانی که ناچارا مبل، صندلی و … بر روی فرش قرار داده می‌شود لازم است که به صورت مداوم جابجا شود تا برای مدتی طولانی بر روی فرش فشار وارد نشود. چنانچه افراد ناچار بودند مبل، صندلی، عسلی و … را بر روی فرش‌ها قرار بدهند و امکان جابجایی‌های مستمر وجود نداشت می‌توان از راهکارها و روش‌های مختلفی برای جلوگیری از کوبیدگی فرش‌ها استفاده کرد که مهم‌ترین آن‌ها به شرح زیر خواهند بود.
استفاده از یخ
یکی از بهترین روش‌های رفع کوبیدگی فرش با پایه مبل در منزل خصوصاً در فرش‌هایی که با الیاف مصنوعی تولید و بافته می‌شوند استفاده از یخ است. در این روش بعد از برداشتن پایه مبل از روی قسمت کوبیده شده فرش باید یک حوله یا پادری را زیر قسمت کوبیده شده فرش قرار داد تا از خراب شدن پارکت، چوب و … در کف ساختمان جلوگیری شود. مرحله دوم باید قسمت کوبیده شده فرش را با تکه‌های یخ پوشاند و اجازه داد که یخ برای چند ساعت متوالی بر روی آن باقی بماند. با این کار و با ذوب شدن تدریجی یخ، الیاف له شده و کوبیده فرش به آرامی جذب یخ شده و از حالت متراکم و فشرده خود خارج می‌شوند.
بعد از آنکه چند ساعت گذشت و یخ به صورت کامل ذوب شد و الیاف فشرده شده فرش آب کافی به خود جذب کرد می‌توان از یک دستمال یا حوله تمیز استفاده کرد و رطوبت آن را خشک نمود. نباید اجازه داد که آب اضافی بر روی فرش باقی بماند و از خشک شدن کامل آن نیز باید خودداری کرد. بعد از اتمام مراحل گفته شده می‌توان با استفاده از یک قاشق، یک برس نرم و یا مسواک کهنه تمیز می‌توان الیاف فرش را در جهات مختلف حرکت داد تا کاملاً با قسمت‌های دیگر یکدست شده و از فشردگی خارج شود.
- البته در زمان استفاده از یخ باید توجه داشت که حتماً باید جنس الیاف فرش را به خوبی بررسی کرد و از عدم تغییر رنگ آن اطمینان حاصل کرد.
استفاده از دستگاه بخارشو
همانطور که گفته شد یخ می‌تواند برای فرش‌هایی که از الیاف مصنوعی بافته شده‌اند مناسب باشد و برای فرش‌هایی که از موادی همچون پشم، پنبه و سیزال بافته می‌شوند نباید از یخ استفاده کرد. بهترین راهکار برای رفع کوبیدگی فرش با پایه مبل در منزل در فرش‌هایی که از الیاف طبیعی تولید می‌شوند استفاده در دستگاه بخارشو است. در این روش نیز همانند روش قبلی برای جلوگیری از آسیب دیدن کف ساختمان (پارکت، چوب و …) حتماً باید ابتدا یک حوله یا پادری مناسب را زیر فرش قرار داد.
دستگاه بخارشو معمولاً برای تمیز کردن پرده‌ها، سرامیک، مبل و … به کار می‌رود اما می‌تواند در رفع کوبیدگی فرش‌های نیز عملکرد مطمئنی داشته باشد. در این روش ابتدا باید دستگاه بخار شو را روشن کرده و به آرامی آن را بر روی محل متراکم شده فرش کشید. برای از بین رفتن کوبیدگی باید چند ثانیه منتظر ماند سپس با استفاده از یک برس پلاستیکی، مسواک، شانه و … اقدام به حرکت دادن الیاف فرش در جهان مختلف کرد تا کاملاً با سطح فرش هموار شود. در حقیقت بخار داغی که از این دستگاه خارج می‌شود جذب الیاف فرش شده و باعث می‌شود که از حالت فشردگی خارج گردد.
استفاده از دستگاه اتو بخار
همانطور که گفته شد بخار داغ می‌تواند عملکرد بسیار خوبی در ترمیم فرش و تغییر بافت متراکم فرش داشته باشد و چنانچه افراد به دستگاه بخارشو دسترسی نداشته باشند می‌توانند از اتو بخار برای این کار استفاده کنند. در این روش نیز همانند روش‌های گفته شده لازم است که ابتدا یک حوله یا پادری زیر فرش قرار دهید. سپس باید دستگاه اتو بخار را پر از آب کرده و درجه حرارت آن را بر روی حالت ماکزیمم قرار دهید. در مرحله بعدی باید اتو را در فاصله ۱۰ تا ۱۵ سانتی‌متری محل کوبیدگی بگذارید و دکمه بخار را فشار دهید تا بخار آب کامل محل مورد نظر را پوشش بدهد. این کار باید تا زمانی که فرش کاملاً مرطوبت می‌شود ادامه داشته باشد. در نهایت می‌توانید از یک شانه یا برس برای برگرداندن الیاف فرش به حالت طبیعی استفاده کنید.
در استفاده از اتو بخار باید دقت داشت که تماس مستقیم آن با الیاف فرش می‌تواند باعث سوختگی فرش و آسیب بیشتر به آن شود به همین دلیل حتماً باید دقت بالایی در ثابت نگه داشتن اتو در فاصله ۱۰ تا ۱۵ سانتی‌متری داشت.
-
- همچنین می‌توان از اتوهای معمولی استفاده کرد و ابتدا مقداری آب بر روی محل کوبیدگی اسپری کرد و یک پارچه تمیز بر روی آن قرار داد و سپس آن را اتو کشید تا آب داغ شده و باعث باز شدن الیاف متراکم شود.
استفاده از سشوار
چنانچه افراد از روش‌های گفته شده قبلی استفاده نکردند می‌توانند از سشوار برای باز کردن لایه‌های متراکم فرش بهره ببرند. در این روش ابتدا باید مقداری آب به قسمت کوبیده شده فرش اسپری کرد و سپس سشوار را روشن کرده و با استفاده از باد گرم آن محل کوبیدگی را گرم کنند تا زمانی که رطوبت فرش به بخار تبدیل می‌شود. البته باید توجه داشت که نزدیک شدن سشوار به الیاف فرش می‌تواند باعث سوختگی آن شود و باید دقت بالایی داشت و اجازه نزدیک شدن بیش از حد سشوار به الیاف داده نشود.
استفاده از موکت
در حقیقت استفاده از موکت یک راهکار جلوگیری از کوبیدگی فرش است. زمانی که زیر فرش‌ها موکت پهن می‌شود و سپس لوازم سنگین بر روی فرش قرار داده می‌شود. در این حالت و با توجه به نرمی موکت میزان فشار وارد شده به فرش به موکت انتقال پیدا می‌کند و همین امر باعث می‌شود که از کوبیدگی فرش‌ها کاسته شود و تار و پود آن آسیب کمتری ببیند. استفاده از موکت در زیر فرش در خانه‌هایی که کف آن سرامیک و پارکت است، کاربرد و تأثیر بیشتری دارد.
استفاده از خدمات قالیشویی
گاهی ممکن است که فرش‌ها برای مدتی طولانی زیر فشار و سنگینی مبلمان و … قرار داشته باشند و افراد عادی با استفاده از روش‌های گفته شده قادر به ترمیم فرش و برگرداندن آن به حالت اولیه نباشند. در صورتی که کوبیدگی فرش بیش از حد باشد ممکن است فرش‌ها دچار مشکلاتی همچون از بین رفتن تار و پود و همچنین کج شدن شوند به همین دلیل باید از خدمات شرکت‌های قالیشویی و تخصص افراد متخصص برای ترمیم آن استفاده کرد. در حقیقت شرکت‌های معتبر قالیشویی برای رفع این مشکل از دارکشی فرش استفاده می‌کنند و با استفاده از تجهیزات مدرن و نیروهای متخصص اقدام به رفع عیوب فرش می‌کنند و درنهایت کوبیدگی‌های فرش را به حالت اولیه برمی گردانند. هزینه‌های دارکشی و قیمت قالیشویی نیز می‌تواند تحت تأثیر مواردی همچون میزان آسیب‌دیدگی فرش، نوع فرش و بافت آن، اعتبار شرکت و … باشد.
جلوگیری از کوبیده شدن فرش
همانطور که گفته شد قبل از آنکه به فکر رفع کوبیدگی فرش با پایه مبل در منزل بود لازم است که از کوبیدگی آن جلوگیری کرد و ساده‌ترین و اصلی‌ترین راهکار برای آن عدم قرار دادن مبل و اجسام سنگین بر روی فرش است. در حقیقت نباید فرش‌ها را زیر لوازم سنگین که فشار مقطعی زیادی به تار و پود وارد می‌کنند پهن کرد. از دیگر راهکارهای جلوگیری از کوبیدگی فرش می‌توان موارد زیر را عنوان کرد:
استفاده از ترمز فرش
ترمز فرش در اصل نوعی لاستیک مخصوص برای ثابت نگه داشت فرش است که از حرکت کردن آن جلوگیری می‌کند. می‌توان از تعداد مشخصی از ترمزهای فرش استفاده کرد تا از تکان خوردن آن جلوگیری کند به گونه‌ای که دیگر اجازه حرکت، آسیب دیدن و کوبیدگی به فرش داده نشود. افرادی که تمایلی به استفاده از موکت در زیر فرش ندارند می‌توانند از ترمز فرش یا پدهای مخصوص استفاده کنند تا میزان فشار وارد شده به قسمت‌های مختلف فرش کاهش پیدا کند.
جابجا کردن فرش
از دیگر روش‌های جلوگیری از کوبیدگی فرش تغییر موقعیت آن است. این کار باعث می‌شود که یک نقطه مشخص از فرش برای مدتی طولانی زیر بار فشار و سنگینی اجسام قرار نداشته باشد و دچار آسیب نشود. برای این کار بهتر است که متناسب با وزن اجسام روی مبل به صورت ماهانه یا هفتگی اقدام به جابجایی و تغییر موقعیت فرش نمود.
استفاده از ضربه‌گیر مبل
یکی دیگر از بهترین روش‌های جلوگیری از کوبیدگی فرش‌ها استفاده از ضربه‌گیر مبل است. در حقیقت عامل اصلی کوبیدگی فرش‌ها پایه‌های مبل هستند که معمولاً از جنس چوب و فلزات می‌باشند. استفاده از ضربه‌گیر باعث می‌شود که میزان فشار وارد شده به فرش پخش شده و بر روی یک نقطه متمرکز نشود و در نهایت احتمال کوبیدگی فرش کاهش پیدا می‌کند. ضربه‌گیر مبل در کنار محافظ از فرش‌ها در برابر کوبیدگی می‌تواند از حرکت کردن مبل جلوگیری کند و یک صداگیر بسیار خوب است. امروزه تمامی شرکت‌های معتبر تولید کننده مبل از ضربه‌گیرها و پدهای مخصوص پایه‌های مبل استفاده می‌کنند که مانع از آسیب دیدن فرش‌ها می‌شوند. از جمله رایج‌ترین ضربه‌گیرهای مبل می‌توان به ضربه‌گیر ژله‌ای پایه مبل، زیر پایه مبلی فومی، زیر پایه مبلی نمدی و … اشاره کرد.
استفاده از مبل‌هایی با پایه‌های پهن
در حقیقت ارتباط مستقیمی بین مساحت پایه مبل و میزان کوبیدگی الیاف فرش وجود دارد و هر چقدر فشار و سنگینی مبل بر روی الیاف فرش بیشتر باشد می‌تواند کوبیدگی بیشتری ایجاد کند و در نهایت آسیب و خسارت‌های بیشتری به فرش وارد کرد. امروزه مبل‌ها انواع مختلفی داشته و به شیوه‌های مختلفی تولید می‌شوند. پایه‌های مبل نیز می‌توانند متناسب با نوع مبل متفاوت باشند. هرچقدر پایه‌های مبل مساحت بیشتری داشته باشند می‌توانند نیرو و فشار وارد شده را به بخش بزرگ‌ترین از فرش انتقال دهند و این باعث می‌شود که فرش کمتر دچار کوبیدگی شود.
انتخاب و خرید فرش‌های پرز کوتاه
انواع مختلفی از فرش‌ها از نظر تعداد شانه و تراکم، رنگ، طرح و نقش، نحوه بافت و … وجود دارند و هر کدام می‌توانند ویژگی‌ها، زیبایی و جذابیت خاص خود را داشته باشند. یکی از روش‌های مؤثر جلوگیری از کوبیدگی فرش در اثر فشار و سنگینی اجسام خرید فرش‌هایی با پرز کوتاه است. در حقیقت هر چقدر که پرز فرش کوتاه‌تر باشد، نگهداری و تمیز کردن آن ساده‌تر بوده و دیرتر دچار کوبیدگی می‌شود. پرزهای بلند به سادگی تحت فشار قرار گرفته و فشرده می‌شود و در صورتی که به آن بی توجهی شود دچار فرسودگی و پارگی خواهد شد.
جمع‌بندی نهایی
گاهی در اثر محدودیت فضا، نوع دکوراسیون و … افراد ناچار خواهند بود که مبل، صندلی، عسلی و … را بر روی فرش‌ها قرار بدهند و بعد از مدتی در اثر سنگینی و فشار پایه‌های آن، فرش‌ها دچار کوبیدگی و آسیب می‌شوند. هرچند که روش‌هایی همچون استفاده از فرش پرز کوتاه، خرید مبل با پایه‌های پهن‌تر، استفاده از ضربه‌گیر مبل، استفاده از موکت زیر فرش و … می‌توانند در کاهش کوبیدگی موثر باشند اما برای رفع کوبیدگی فرش با پایه مبل در منزل می‌توان از یخ، بخارشو، اتو بخار و … استفاده کرد.
